Review: Audio-GD Master 7 DAC versus NOS 7 DAC

Audio-GD

Als we over Chinese elektronica schrijven, zal een deel van onze lezers wellicht de neus ophalen. Veel apparaten zijn inferieur van kwaliteit – of zelfs namaak – en ondanks de vaak erg lage prijs zijn ze meestal niet het aanraden waard.

Zo’n 5 jaar geleden ben ik in mijn zoektocht naar een nieuwe DAC en voorversterker op de site van Audio-GD terecht gekomen en heb ik kennis gemaakt met de ideeën van Kingwa, de ontwerper van dit merk en zijn geesteskindjes. Ondanks het gebrekkige Engels op de website, bleek dat de goede man wist waarover hij sprak. Zijn ontwerpen kenmerken zich onder andere door een volledig discrete opbouw, geen terugkoppeling, gepaarde componenten, klasse-A voedingen en geen koppelcondensatoren in de signaalweg. Daarnaast gebruikt hij kwalitatief zeer hoogstaande componenten en past hij de ACSS (Audio-gd Current Signal System) techniek toe, een techniek die vergelijkbaar is met de CAST techniek van fabrikant Krell.

Na het lezen van enkele positieve reviews besloot ik eigenaar te worden van één van zijn creaties. Een keuze waar ik geen spijt van had. Inmiddels ben ik een paar apparaten verder en luister ik bijna dagelijks naar de Master 1 voorversterker en de Master 7 DAC. Deze laatste twee componenten zijn overigens aangeschaft bij de importeur Magna Hifi, die de apparaten in Nederland verkoopt. Toen ik hoorde dat er een speciale NOS (no oversampling, oftewel: er wordt geen upsampling toegepast op het digitale signaal) versie van de Master 7 aan zat te komen, kwam uiteraard mijn nieuwsgierigheid weer bovendrijven.

De standaard Master 7 kan onder de motorkap in NOS mode worden gezet maar veel gebruikers prefereren toch de standaard fabrieksinstellingen. Waarom dan een aparte versie? In een mailuitwisseling daarover met Jos van Magna Hifi werd mij duidelijk dat het een versie zou worden die geoptimaliseerd is voor NOS en ook hij was erg nieuwsgierig naar de resultaten. Een e-mail later stelde hij me voor om de nieuwe NOS 7 naar mij op te sturen om een vergelijking te maken tussen beiden. Deze review is het resultaat.

Master 7 DAC

Omdat deze review een vergelijking is, lijkt het me zinvol om eerst iets meer te vertellen over de normale Master 7 voordat we verder ingaan op de verschillen tussen beide apparaten.

De Master 7 is eigenlijk ontstaan vanuit de voorliefde van Kingwa voor enerzijds de Burr Brown 1704 multibit DA converter en anderzijds het idee van compromisloos bouwen. De Master 7 is dan ook een zwaargewicht geworden van 15 kg met 8 stuks 1704 DA converters. De DAC is volledig discreet en gebalanceerd opgebouwd met 3 voedingen met R-core transformatoren. Dit zijn compacte low-noise trafo’s met een hoge efficiëntie. In de signaalweg worden geen koppelcondensatoren gebruikt, gepaarde componenten en er is geen terugkoppeling.

Ook qua ingangsmogelijkheden heeft hij weinig beperkingen:

• IN1: BNC ingang, tot 24bit / 96KHz
• IN2: AES ingang, tot 24bit / 192KHz
• IN3: RCA (coaxiale) ingang, tot 24bit / 192KHz
• IN4: optische ingang, tot 24bit / 96KHz
• IN5: I2S ingang, tot 32bit / 192KHz
• IN6: USB ingang, tot 32bit / 192KHz (bij de niet-USB versie, is ingang 6 een I2S ingang)

Als USB-ingang is gekozen voor de 32bit / 384K Amanero USB-32 chip met dubbele klok om jitterwaarden laag te houden. Wat betreft de uitgangen is er keuze tussen gebalanceerd (XLR), ongebalanceerd (RCA) en ACSS (mini XLR).

Een leuke toevoeging is de mogelijkheid om de DAC intern te schakelen tussen NOS, 2X , 4X and 8X oversampling.

Geluidstechnisch kan ik over deze DAC vertellen dat hij vooral zeer detailrijk en dynamisch is en een mooi 3D geluidsbeeld neerzet. Het klankkarakter is neutraal. Wat deze DAC voor mij uniek maakt is zijn Prijs-kwaliteitverhouding. Ik ken geen enkel apparaat in deze prijsklasse dat zo extreem goed is opgebouwd en klinkt.

NOS 7 DAC

Het uiterlijk, de bouwkwaliteit en de aansluitingsmogelijkheden zijn bij de nieuwe NOS 7 identiek. Het grote verschil met de Master 7 is optimalisatie voor NOS.

Oversampling is een techniek die we terugvinden in de meeste DAC’s maar er zijn ook voorstanders van NOS. De Master 7 heb ik met diverse instellingen beluisterd. De NOS instelling klonk zeker aangenaam maar ik miste het overtuigende geluidsbeeld en het krachtige laag van de standaard instelling. De nieuwe versie heeft een beter algoritme, een speciale DSP (digital signal processing) voor NOS. Het was voor mij dus echt een verrassing wat me te wachten stond.

Na het uitpakken van de NOS 7 heb ik het apparaat direct aangesloten om te laten inspelen. De set waarop ik de NOS 7 beoordeel bestaat uit een Audio-GD Master 1 voorversterker en Lipinski L70 actieve studiomonitoren. Als bron gebruik ik een Intel NUC met lineaire voeding en USB filter aangesloten op de USB ingang. Als software gebruik ik Foobar2000 (met Kernel Streaming) en Fidelizer. Daarnaast is er natuurlijk de benodigde aandacht besteed aan bekabeling en netfiltering.

Luisteren

Voor het vergelijken heb ik diverse soorten muziek uitgezocht, zowel qua genre als qua opname. Het zijn meteen ook aanraders, mocht je deze pareltjes nog niet bezitten:

• Lambchop – is a Woman
• Laurie Anderson – Homeland
• Diana Krall – Why should I care
• Patricia Barber – Verse
• Janos Starker – Suite for Cello solo (n1)
• Doug Macleod – There’s A Time
• Anouar Brahem – The Astounding Eyes Of Rita
• James Blake – Overgrown

“The proof of the pudding is in the eating” zeggen de Engelsen dus we gaan er rustig voor zitten. Lambchop mag met “Is A Woman” de spits afbijten. Het eerste wat me opvalt is de rust en warmte van het instrumentale gedeelte. In vergelijking met de Master 7 komt meteen het woord analoger in mij op. Warmer zou je kunnen opvatten als minder hoge tonen of detail maar de details in het hoog zijn juist makkelijker hoorbaar. Bekkens en snaren hebben meer een natuurlijke glans over zich. Als de stem van Kurt Wagner (zanger en gitarist van de band) in beeld komt, staat er een homogeen geluidsbeeld dat zowel in de breedte als in de diepte ruimte heeft. Hier is het verschil dat de Master 7 stemmen verder naar voren zet, terwijl het complete beeld door de NOS 7 meer als een geheel wordt neergezet.

De cd Homeland van Laurie Anderson is een avontuurlijke reis met de stem doorheen verschillende muzieklandschappen. Zij is in staat om, vaak erg minimalistisch, een sterke sfeer neer te zetten met veel aandacht voor detail.
Bij het horen van haar stem valt ook meteen de eerder genoemde warmte op. Deze warmte maakt haar stem een klein beetje voller wat zeer natuurlijk klinkt. Het geluidsbeeld vult zich makkelijk met geluidjes en effecten die mooi en precies geplaatst zijn. Het diepe laag, dat voldoende aanwezig is op deze cd, laat mij meteen horen dat dit een andere DAC is dan de Master 7. De Master 7 is een beetje droger in het sublaag en heeft iets meer kracht terwijl de NOS 7 het laag wat meer laat rollen maar zeker zonder verlies van detail.

Dan mag Diana Krall mijn podiumpje betreden. De details in haar stem, de mondklanken en de ademhaling geven meteen het gevoel dat je een stoel op de eerste rij hebt. De “S” klanken zijn een klein beetje zachter dan wat we gewend zijn van de Master 7 en ze staat net als de zanger van Lambchop een stapje minder naar voren.

De jazz cd Verse van mevrouw Barber laat wederom horen hoe muzikaal het geheel is. De verhoudingen kloppen en de kwaliteit van deze opname (SACD) komt volledig tot zijn recht. De akoestische bas swingt, de snaar- en plukgeluiden klinken dynamisch en zijn erg natuurlijk.

Vervolgens beluister ik één van de mooiste klassieke cello opnames die ik ken: Janos Starker. Deze super audio cd is geweldig opgenomen en het lijkt of het geluid niet meer uit de speakers komt. De akoestiek van de ruimte waarin Starker speelt, is goed te horen. Het beeld zelf staat wat minder voor de speakers dan bij de Master 7, maar Janos staat erg mooi gepositioneerd in de ruimte. De warmte van de NOS 7 komt ook hier goed tot zijn recht en het geheel doet wat muzikaler aan dan bij de Master 7 doordat je meer klankkast hoort van de cello.

Al zet je de mooiste set in je huiskamer, de opname is bepalend voor wat maximaal haalbaar is. Gelukkig zijn er geluidstechnici die daar veel aandacht besteden en weten waarmee ze bezig zijn. Een schoolvoorbeeld is de cd van Doug Macleod, There’s A Time, opgenomen in de studio van Skywalker Sound in Marin County op het Reference Recording label van Professor Keith Johnson. Doug en zijn bandleden spelen live en het geheel is erg puristisch opgenomen. Het is altijd even spelen met het volume bij deze opname want er is weinig tot geen compressie toegepast waardoor het geheel erg dynamisch is. Mede door het ontbreken van compressie heb je het gevoel dat je mee zit te kijken in de studio. Dit is heerlijke, eerlijke blues die op de NOS 7 geweldig tot zijn recht komt.

De verschillen met de Master 7 beginnen voor mij nu voorspelbaar te worden. De klank van Macleods gitaar laat bij de NOS 7 iets meer klankkast horen en zijn stem staat meer in de muziek dan bij de Master 7. Het is ook bij deze opname opvallend hoe makkelijk je alle kleine details in de ruimte hoort. De dynamiek van de opname komt ook hier weer erg goed tot zijn recht, met name door toedoen van de doodstille achtergrond die beide DAC’s hebben.

Eén van mijn laatste ontdekkingen is Anouar Brahem. Ik geef het meteen toe, dat ligt aan mij want hij heeft al heel wat muziek op zijn naam staan. De 24-bits opgenomen CD “The Astounding Eyes Of Rita” heeft een oosterse sfeer waarbij je helemaal kan wegdromen. Hier zet de NOS 7 het laag ook mooi rond en doortekend neer zonder één detail te verliezen. De Master 7 is hier wat brutaler en directer waardoor je het gevoel hebt dat deze iets dynamischer is. Als ik bij het titelnummer het volume bijna op burenruzie zet, blijft de rust en voel je de kracht die de NOS 7 hier neer kan zetten.

Als laatste cd die ik hier wil beschrijven, heb ik James Blake uit de kast gehaald. Overgrown is geen voorbeeld van eerlijk opgenomen instrumenten maar eerder een geslaagde combinatie van slim gecreëerde geluiden die samen met de breekbare stem van James voor een uurtje aangename muziek zorgen. De NOS 7 komt ook hier goed tot zijn recht en ook de verschillen zijn herkenbaar. Wat ik bij de vorige cd (Anouar Brahem) vertelde over het laag is hier ook goed te horen. De Master 7 klinkt droger in de onderste regionen wat overkomt als dynamischer. Bij het extreme laag dat wordt geproduceerd door de synthesizer, is het verschil makkelijk te horen maar moeilijk te bepalen wat realistischer klinkt. Het geheel komt erg goed los van de speakers en vult de ruimte. Ondanks dat dit niet de rustigste cd is, valt ook hier weer de rust van de DAC op.

Conclusie

Dit was zonder meer een leuk vergelijk om te maken. In klank zijn beide apparaten enerzijds duidelijk broer en zus, anderzijds zijn de verschillen goed hoorbaar. Er is hier geen sprake van een winnaar of verliezer, van goed of slecht. Beide DAC’s zijn winnaars als het gaat om rust, een zwarte achtergrond, detail en dynamiek.

De Master 7 klinkt wat droger waardoor het laag wat dynamischer lijkt te zijn en het geluidsbeeld is met name bij zangstemmen opvallend los. De NOS 7 geeft instrumenten en stemmen wat meer warmte en zachtheid. Ik vind het geluidsbeeld erg mooi homogeen en loskomen van de speakers. Het laag is ronder. Het geheel komt rustiger over en ik denk dat we vaker zullen horen dat dit meer de analoge of buizenkant opgaat. Persoonlijk zou ik kiezen voor de NOS 7 omdat ik vind dat deze DAC in de meeste gevallen muzikaler klinkt.

Ik heb voor deze vergelijking de Master 7 in de standaard instelling gezet, dus met oversampling en filtering. Als we de vergelijking maken met de Master 7 in NOS modus dan is er wat mij betreft wel duidelijk sprake van een winnaar. Beide toestellen zijn dan wel meer vergelijkbaar qua klankkarakter maar het geluidsbeeld en mate van detail van de NOS 7 verslaat de Master 7.

Magna Hifi heeft mij laten weten dat zij de Master 7 upgraden naar de NOS 7 voor € 169,-. Mocht je dus het klankkarakter van de Master 7 in NOS modus mooi vinden, dan is mijn advies om deze kleine investering zeker te doen. Houdt er wel rekening mee dat je dan geen oversampling meer kan gebruiken, tenzij via de computer of DSP.

De NOS 7 is voor € 2.329,- weer een pareltje uit de stal van Kingwa. Topklasse voor een middenklasse prijs en dus zeker een aanrader. Ik ga alvast mijn upgrade reserveren.

---

Meer info:

Importeur Nederland: http://www.magnahifi.com
Officiële website fabrikant: http://www.audio-gd.com